Hydraulische cilinder statisch vs. dynamisch testen: de verschillen uitgelegd

Om hydraulische cilinders veilig te kunnen gebruiken, is het belangrijk om ze periodiek te laten testen. Hier zijn twee soorten testen voor: de statische test en de dynamische test, die beide andere resultaten opleveren. Hoe werken beide soorten testen? Wat zijn de verschillen? En welke test geeft de beste resultaten? Ik vertel je er meer over.  

Eerst een sprekend praktijkvoorbeeld: onlangs had ik een afspraak met een klant die 50 hydraulische cilinders statisch had laten testen. 2 cilinders bleken beschadigd en lek te zijn. De statische test was van 3 dagen geleden en de cilinders waren in die tussentijd niet gebruikt. Vervolgens vroeg de klant of wij de dynamische test wilden uitvoeren op de 50 hydraulische cilinders. Dit deden we. Wat bleek: ineens waren 25 cilinders beschadigd en lek. Een verschil van bijna 50%.
 

De statische test

En nu een stukje theorie: waarom werden die eerste 2 cilinders afgekeurd tijdens de statische test? Bij een statische test wordt een hydraulische cilinder op druk gebracht en op 3 verschillende slaglengtes getest en beoordeeld. Welke 3 slaglengten dit zijn, verschilt per keuringsorganisatie. Vaak worden de slaglengten willekeurig gekozen. De statische test kan dus elke keer anders worden verricht. Bovendien wordt maar 3% van de slaglengte getest. Hierdoor kunnen de resultaten steeds anders zijn.

De dynamische test

Waarom werden bij de dynamische test dan ineens 25 cilinders afgekeurd? Bij een dynamische test vallen krassen aan de binnenkant van een hydraulische cilinder beter op. Dit komt omdat de cilinder met een overdruk van 5% over de volledige slaglengte wordt getest. Ieder mogelijk meetpunt wordt meegenomen. Zit er ergens een kras, dan is dat meteen te zien: de seal van de plunjer komt met volle druk over de kras en de olie spuit met een kracht van 700 bar uit de hydraulische cilinder.

Daarom wordt de dynamische test bij Mennens en bij onze hydrauliekpartner Holmatro altijd in een afgesloten frame achter kogelvrij glas uitgevoerd. Dit is een belangrijke eis bij de dynamische test. Lekt de hydraulische cilinder, dan zijn de medewerkers veilig. Want de falende lagedrukcomponenten zijn dan net kogels die tegen het glas aankomen. Een enkele keer ontploffen lagedrukcomponenten zelfs door zo’n lek. Je kunt je wel voorstellen hoe dat eruitziet in een open ruimte.

De verschillen uitgelegd

Het belangrijkste verschil tussen een statische test en een dynamische test is het resultaat. Bij een dynamische test wordt iedere beschadiging gevonden en geconstateerd. Je test 100% van de slaglengte. Bij een statische test wordt als het ware 3% van de slaglengte getest. Het is net alsof je bij een vrachtwagen één band controleert.

Van statisch naar dynamisch

Toch was het jaren geleden helemaal niet zo gek om de statische test uit de voeren. Eerst was er namelijk geen test, tot de statische test in het leven werd geroepen. De dynamische test bestaat nog niet lang. Holmatro ontwikkelde deze test als een veiliger alternatief. Sindsdien gebruikt Mennens ook deze test, in plaats van de statische test.

“Ik zet de hydraulische cilinder toch op druk?”

Waarom kiezen organisaties voor de statische test? Ik begrijp heel goed dat mensen hier verschillende redenen voor hebben. Bijvoorbeeld om kosten te besparen of zodat ze de test zelf uit kunnen voeren. Ook hoor ik medewerkers vaak zeggen: “Ik zet de hydraulische cilinder toch op druk?” Dat klopt zeker, maar de seal moet echt onder druk over de kras komen om het lek aan het licht te brengen. Gebeurt dat niet tijdens de statische test, dan gebeurt het wel een andere keer, bijvoorbeeld op locatie bij een klant.

Stilstand voorkomen

Organisaties die voor een dynamische test kiezen, kiezen voor de veiligheid van hun medewerkers. Ook voorkom je hiermee stilstand. Als je met een klus bezig bent en de hydraulische cilinders zijn lek, dan kun je de klus niet uitvoeren. Ben je ook nog eens op een brug bezig met de klus, waar wegen voor afgesloten zijn, dan lopen de kosten enorm op.

Voorkeur voor dynamisch testen …

De dynamische test is veel accurater en betrouwbaarder dan de statische test. De EKH (Erkende Keurbedrijven Hijs- en Hefmiddelen) schrijft zelfs specifiek een dynamische test voor in plaats van een statische test. Laat je je hydraulische cilinders dynamisch testen door een organisatie die is aangesloten bij de EKH, dan krijg je een sticker op de cilinders om aan te tonen dat je je aan de protocollen houdt.

… ook bij de Arbeidsinspectie

Dit komt goed van pas als de Arbeidsinspectie langskomt, zo ondervond een klant waar ik contact mee heb. De klant kreeg twee bijna-ongevallen, dus kwam de Arbeidsinspectie controleren. Al snel bleek dat de bijna-ongelukken niet waren ontstaan door de hydraulische cilinders, want die waren dynamisch getest en voorzien van een kwaliteitssticker. Ook kon de klant de benodigde certificaten laten zien. De dynamische test wordt nu dus ook vaker door overheidsinstanties omarmd.

Een veilig begin

Laat je jouw hydraulische cilinders dynamisch testen? Een goed en veilig begin. Toch blijft de kans op een lek aanwezig. Zeker als de cilinder na de test in de vrachtwagen wordt gegooid en tijdens het rijden tientallen keren heen en weer beweegt. Op het moment dat de cilinder uit de test komt, is hij 100% kras- en lekvrij. Maar hydraulische hand- en hefgereedschappen goed vervoeren én krassen in cilinders voorkomen zijn net zo belangrijk als de dynamische test.

Al jouw hydrauliek goed getest

Zowel Mennens als Holmatro zijn aangesloten bij de EKH. Bij ons kun je terecht voor het testen en keuren van al jouw hydraulische gereedschappen. Net als voor het dynamisch testen van hydraulische cilinders. We adviseren je er graag over. Meer weten? Neem contact met ons op!