Wat is Dyneema®?
Mennens heeft een vernieuwd assortiment rondstroppen en slijtagebescherming in het materiaal Dyneema®. Maar wat is Dyneema® nu eigenlijk en waarom zou je er als klant voor kiezen om een rondstrop in Dyneema® te kopen in plaats van polyester? We leggen de concepten en voordelen uit.
Wat is Dyneema®?
Dyneema® is een soort HMPE-vezel, wat staat voor High Modulus PolyEthyleen en heet officieel Ultra-High Molecular Weight Polyethylene (UHMWPE). Vezels van het merk Dyneema® worden vervaardigd door het Nederlandse bedrijf DSM en wordt op de markt gebracht als 's werelds sterkste vezel. Dyneema® is de enige synthetische stof waarbij de sterkte-eigenschappen toenemen bij lagere temperaturen en je dus geen extra factoren hoeft mee te nemen.
Zijn alle HMPE-vezels hetzelfde?
Nee, er zijn verschillende fabrikanten van HMPE-vezels en afhankelijk van hoe het materiaal wordt behandeld, heeft het verschillende eigenschappen. Alleen Dyneema® heeft een productieproces dat de HMPE-vezel verfijnt door hem zowel uit te rekken als te draaien bij verschillende temperaturen, waardoor hij een ongelooflijke sterkte krijgt. Van andere HMPE-vezels valt niet veel te vertellen en de lange staat van dienst die Dyneema® heeft met betrekking tot bijvoorbeeld de invloed van UV-licht, kruip en chemicaliën, ontbreekt dan.
Wat maakt HMPE zo bijzonder?
Vanuit een gewichtsperspectief is de HMPE-vezel 15 keer sterker dan staal. Bij gebruik van een Dyneema® of algemene HMPE rondstroppen benaderd u de maximale belasting van de staalkabel, en in sommige gevallen zelfs een hogere maximale belasting, terwijl u de voordelen krijgt van een strop die ongeveer 80% lichter is dan de bijbehorende staalkabelstrop. Dit betekent dat hijsgereedschappen van HMPE gemakkelijk te hanteren zijn, zelfs in vergelijking met stroppen van polyester.
Bovendien heeft HMPE een hoge slijtvastheid en en is beter bestand tegen insnijding dan vergelijkbare producten van bijvoorbeeld polyester. Daarnaast heeft HMPE ook een hoge weerstand tegen UV-straling en chemicaliën. Ook is HMPE 2,5 keer lichter en heeft het een kleinere diameter dan polyester hijsstroppen bij dezelfde werklast. Een ander voordeel van HMPE/Dyneema® is dat het in water drijft. Daarom raden we het vaak aan in de maritieme en offshore industrie.
Mennens verkoopt Extreema® producten: wat zijn dat?
Extreema® is het merk dat de fabrikant Lift-Tex® voert op haar producten die voornamelijk gemaakt zijn van Dyneema®. Deze producten voldoen dus aan alle eigenschappen waar Dyneema® voor staat.
U kunt ook producten kopen die zijn gemaakt van de eenvoudigere HMPE-vezel, die niet als Dyneema® op de markt wordt gebracht. Dit kan worden gedaan om de kosten te verlagen. Het nadeel van zo'n product is echter dat de afmeting wat grover wordt dan bij Dyneema® omdat je nu eenmaal meer vezels nodig hebt om dezelfde maximale belasting te bereiken.
Wanneer moet ik kiezen voor een rondstrop met Dyneema®?
Wij adviseren altijd een sling met Dyneema® bij het hijsen van meer dan 15 ton. Een polyester rondstrop is zwaarder en dikker dan de bijbehorende HMPE/Dyneema® rondstrop ongeacht de maximale belasting, en bij lasten van meer dan 15 ton wordt vooral in langere lengtes een polyester rondstrop moeilijk te hanteren. Het feit dat de sling van HMPE/Dyneema® een hogere prijs heeft dan het equivalent in polyester wordt in de meeste gevallen gecompenseerd door een aanzienlijk langere levensduur en een verbeterde werkomgeving.
Ook bij het hijsen van lasten onder 10 ton kan het voordelig zijn Dyneema® rondstroppen te gebruiken. Aangezien rondstroppen van HMPE/Dyneema® dunner en lichter in gewicht zijn dan polyester rondstroppen met eenzelfde werklast en lengte, kunt u in veel gevallen het aantal stroppen op de werkplek verminderen, wat heel goed kan betekenen dat u op lange termijn bespaart! Zo zou je in de range van 1 tot 10 ton werklast het aantal rondstroppen terug kunnen brengen tot bijv. slechts twee Extreema® XS rondstroppen, zonder dat ze te belastend worden of te dik zijn voor kleinere aanslagpunten of ruimtes in vergelijking tot de traditionele polyester variant. Je zou bijvoorbeeld kunnen kiezen voor:
- 1 Extreema® XS strop van 3 ton – 4m.
Deze heeft ongeveer een gelijke diameter en gewicht als een traditionele polyester rondstrop van 1 ton – 4m. - 1 Extreema® XS strop van 10 ton – 4m.
Deze heeft ongeveer een gelijke diameter en gewicht als een traditionele polyester rondstrop van 4 ton – 4m.
Voordelige D:d-ratio
Alle stroppen verliezen capaciteit als ze onder belasting veel of ver worden gebogen. De D:d-ratio verwijst naar de verhouding tussen twee diameters:
(D) De diameter van hetgeen waar een strop omheen wordt gebogen, en (d) de eigen diameter van de strop. De D:d-ratio geeft aan welke verhouding de diameters ten opzichte van elkaar minimaal moeten hebben om reductie van de WLL te voorkomen.
HPME rondstroppen hebben D:d ratio van 1: 1* en standaard polyester rondstroppen hebben een D:d ratio van 1:2,5.
*Voor lasten vanaf +/- WLL 150 ton D/d-ratio 1:1,5.
Ook adviseren wij voor een langere levensduur een ratio van 1:1,5 voor lagere tonnages.
Raadpleeg altijd de gebruiksaanwijzing v/d fabrikant voor de exacte verhouding bij welke WLL!
Hoe zit het met slijtagebescherming - beschermhoezen: is het nodig?
Volgens de NEN-EN 1492 norm dient slijtagebescherming altijd gebruikt te worden in combinatie met een hijsband of rondstrop bij gebruik op scherpe randen. Denk hierbij ook aan bescherming van de band op de aanlag punten zoals de hijshaak, sluitingen, hijsogen etc. Ook als de hijsband of rondstrop om scherpe randen van een last worden geslagen dien je de band te beschermen tegen slijtage en insnijding.
Mennens biedt een uitgebreid programma aan bandbeschermingsmiddelen zoals beschermhoezen en hoekbeschermers in diverse materialen.
Dyneema® beschermhoezen zijn zeer slijtvast en duurzaam en kunnen ook worden gebruikt met standaard polyester rondstroppen om de levensduur van standaard polyester stroppen te verlengen. Omdat een rondstrop in HMPE/Dyneema® een hogere prijs heeft, willen we zeker dat ze lang mee zal gaan. Het is voordeliger om een beschermhoes te vervangen dan de hele rondstrop! Daarnaast is het mogelijk om bepaalde beschadigingen aan Extreema® rondstroppen te laten repareren door getraind personeel. Wij raden altijd aan om beschermhoezen te gebruiken.
Maar de staalkabel en kettingstrop dan: moet ik stoppen met kopen?
Nee, absoluut niet! HMPE/Dyneema® is een fantastisch materiaal, maar het is geen universele oplossing maar eerder een aanvulling. Een hijsgereedschap van vezels zorgt voor een licht hefgereedschap, wat een groot voordeel is. Er moet echter nog steeds rekening worden gehouden met warmte en scherpe randen, hoewel er ook manieren zijn om dat op te lossen.
Ketting- en staalkabelstroppen hebben nog steeds hun onbetwistbare voordelen, maar de ontwikkeling gaat snel en hoe hoogwaardige vezels in de toekomst zullen worden gebruikt, valt nog te bezien. Als u niet zeker weet of HMPE/Dyneema® iets voor uw bedrijf kan zijn, aarzel dan niet om het ons te vragen wij adviseren u graag!
Een snelle vergelijking
De vergelijking tussen rondstrop met WLL 10T en EWL 4 meter in de verschillende materialen (HMPE verwijst naar type Extreema XS en Polyester verwijst naar rondstrop type HDY).
*voor lasten vanaf +/- WLL 150 ton D:d ratio 1:1,5 – Zie gebruiksaanwijzing v/d fabrikant voor de exacte verhouding bij welke WLL.
Producten met Dyneema-vezel®
Via deze link zie je enkele van onze producten waarin Dyneema-vezel® deel uitmaakt van het materiaal.
Contacteer ons
Ben je benieuwd naar de mogelijkheden? Contacteer ons via +32 (0)3 253 23 23 of stuur een e-mail naar sales@mennensbelgium.be. We adviseren je graag.
Blijft op de hoogte van de laatste nieuwsupdates over werken op hoogte
Meld je nu aan voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van uitgebreide expertise en doordacht advies over veilig hijsen, hef- & hijsmiddelen en werken op hoogte.